به ابزارهایی که دندان ها را مرتب یا منظم می کنند اصطلاحا دستگاه ارتودنسی می گویند. برخی از این دستگاه ها از ابتدای درمان توسط ارتودنتیست به دندان ها وصل می شوند و تا زمانی که دندان ها مرتب نشوند به دندان ها متصل باقی می مانند. این ها دستگاه های ثابت هستند و درمان با کمک آن ها ارتودنسی ثابت نامیده می شود. برخی دیگر از دستگاه ها توسط خود بیمار متصل می شوند و هر زمان که او بخواهد می تواند دستگاه ها را برداشته و دوباره سرجایش قرار دهد. این دستگاه ها متحرک هستند و به درمان با آن ها ارتودنسی متحرک گفته می شود. دراین مقاله به بررسی این روش درمان می پردازیم.
فهرست مطالب
- ارتودنسی متحرک چیست؟
- ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی است؟ کاربرد آن چیست؟
- آشنایی با انواع ارتودنسی متحرک
- ارتودنسی متحرک بهتراست یا ثابت؟
- روش های تمیز کردن وسایل متحرک چگونه است؟
- معایب ارتودنسی متحرک چیست؟
- مزایای ارتودنسی نامرئی چیست؟
- قیمت ارتودنسی متحرک، چقدر است؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
ارتودنسی متحرک چیست؟
احتمالا می‌دانید که متحرک در واقع نام دستگاهی است که قادر هستید آن را از دهان خود خارج کنید. دستگاه متحرک به دندان‌های شما نمی‌چسبد. آنها با توجه به سایزهای مختلف دهان طراحی شده‌اند و به برنامه درمان ارتودنسی شما کمک می‌کند. دستگاه ارتودنسی متحرک از صفحه‌های پلاستیکی تشکیل شده که سیم‌ها از کناره‌های آن بیرون زده است.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله برداشتن لمینت دندان را بخوانید.این سیم ها به دندان شما می‌چسبد تا بریس (یا همان دستگاه ارتودنسی) را در جای خود محکم نگه دارد.
این دستگاه‌ها معمولا به ۲ دسته تقسیم می‌شوند:
- دستگاه‌های مناسب برای حرکتهای ساده دندانی
- دستگاه‌های مناسب برای حرکت دادن فک بالا و پایین صورت
ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی است؟ کاربرد آن چیست؟
دستگاه‌های متحرک برای اصلاح طیف وسیعی از مشکلات و ناهنجاری‌های دندانی جزئی تا متوسط به کار برده می شود. اما اگر بخواهیم به سوال “اورتودنسی متحرک برای چه دندان‌هایی است؟” پاسخ دهیم باید بگوییم که اگر مشکل و ناهنجاری فک و دندان پیچیده، شدید و جدی باشد ما نمی توانیم از این نوع دستگاه ها برای اصلاح و درمان استفاده کنیم.زیرا ماهیت دستگاه های متحرک به گونه ای است که تنها برای حل مشکلات جزئی تا متوسط بکار برده می شوند. مشکلات جدی تر مانند انواع مال اکلوژن ها یا ناهماهنگی های فکی را معمولا با ثابت و یا حتی ترکیبی از جراحی فک و اورتودنسی ثابت برطرف می‌کنند.
آشنایی با انواع ارتودنسی متحرک
دستگاه ها و ابزارهایی که ما اصطلاحا به آن ها متحرک می گوییم کم نیستند. ما تعداد زیادی از این دستگاه ها داریم که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله لق شدن دندان دائمی را بخوانید. اجازه دهید برای اینکه درک بهتر و درست تری داشته باشید، آن ها را در 3 دسته زیر قرار دهیم:
1.ارتودنسی متحرک برای پیشگیری از بروز مشکلات در آینده
این ها دستگاه هایی هستند که در سنین خیلی پایین استفاده می شوند. مثلا اگر فرزند شما عادت به مکیدن انگشت شست دارد، ما می توانیم از دستگاه عادت شکن استفاده کنیم که نوعی ابزار متحرک کوچک است و به ترک عادت مکیدن انگشت شست کمک می کند.یا اگر کودک شما به دلیل مسائل ژنتیکی فک کوچکی دارد، با کمک دستگاه پالاتال اکسپندر یا وسیع کننده کام به رشد فک او کمک می شود.
2. متحرک برای درمان ناهنجاری در حال حاظر
زمانی که شما دندان هایتان نامرتب شده باشد ولی نامرتبی شدید نباشد می توانید از یک سری ابزار متحرک برای اصلاح نامرتبی استفاده کنید. این ها برای اینکه دندان هایتان را مرتب کنند ممکن است نزدیک به 1 تا 1.5 سال زمان نیاز داشته باشند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ارتودنسی سریع چیست؟ را بخوانید. نمونه ای از این ابزارها، پلاک متحرک است که به آن الاینر شفاف یا حتی اورتودنسی نامرئی نیز گفته می شود.
3. متحرک برای بعد از مرتب شدن دندان ها
در نهایت دسته آخر، ابزارهای متحرکی هستند که بعد از مرتب شدن دندان ها استفاده می شوند. به آن ریتینر یا نگهدارنده گفته می شود و کاربردشان ممانعت یا جلوگیری از دوباره نامرتب شدن دندان هایی است که به تازگی مرتب و صاف شده اند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله همه چیز درباره اپن بایت را بخوانید.ریتینرها یا نگهدارنده می توانند ثابت باشند یا متحرک و ما اینجا منظورمان ریتینرهای متحرکی است که توسط بیمار گذاشته یا برداشته می شوند.
ارتودنسی متحرک بهتراست یا ثابت؟
پاسخ به این سوال مستقیما به شخص بیمار، مشکل او و شدت مشکلش بستگی دارد. همانطور که گفتیم ثابت می‌تواند مشکلات متوسط تا شدید و جدی را برطرف کند ولی ارتودنسی متحرک تنها می‌تواند مشکلات جزئی تا متوسط را حل کند. بنابراین بسته به مشکل شما، یک متخصص اورتودنسی خوب قادر است بهترین نوع درمان را برای شما مشخص کند.اما همیشه قرار نیست بین این دو نوع درمان، تضاد و یا تفاوت وجود داشته باشد.
دستگاه‌های متحرک و ثابت می‌توانند مکمل هم باشند. بعد از دوره درمان با دستگاه‌های ثابت، شما حتما باید دستگاه های متحرکی چون ریتینر استفاده کنید. به عبارتی استفاده از اورتودنسی متحرک می‌تواند یک مرحله درمانی مجزا (از مراحل ارتودنسی) بعد از دستگاه های ثابت باشد.
روش های تمیز کردن وسایل متحرک چگونه است؟
بریس نامرئی و اکریلیک را می توان در چند مرحله زیر تمیز کرد:
- قبل از تمیز کردن ابتدا دستگاه را با آب بشویید ، این کار به منظور از بین بردن باقی مانده مواد غذایی قبل از خشک شدن آن است.
- صبح قبل از خواب و بعد از هر وعده غذایی ، دستگاه خود را با یک برس نرم مسواک بزنید.
- از یک پاک کننده ملایم مانند صابون و آب ولرم استفاده کنید.
- خمیر دندان ها ساینده هستند و دستگاه شما را خراش می دهند از آنها برای شستشوی دستگاهتان استفاده نکنید.
- به آرامی با یک حرکت دایره ای روی تمام سطوح دستگاه را تمیز کنید تا پلاک و ذرات مواد غذایی از بین بروند.
- با یک پنبه مرطوب شده با آب ولرم و آب صابون شیارها و گوشه های دستگاه را تمیز کنید.
- برای ضد عفونی کردن دستگاه خود از خیساندن و قرص های از بین برنده باکتری ها استفاده کنید.
- انواع قرص های پاک کننده دندان دارای دستورالعمل های مشترکی هستند ، یک قرص را در یک فنجان آب ولرم حل کنید سپس دستگاه را در آن برای مدت مشخص بگذارید.
معایب ارتودنسی متحرک چیست؟
بسیاری از بیماران هنگام مراجعه به متخصص برای درمان ناهنجاری‌های دندان خود، مایل به استفاده از اورتودنسی متحرک هستند. این افراد معمولا تنها به مزیت متحرک بودن این روش توجه کرده و به معایب ارتودنسی متحرک توجه می‌کنند. در ادامه به برخی از معایب ارتودنسی متحرک اشاره کرده‌ایم:
- اگر برای مدت کوتاهی پلاک متحرک اورتودنسی را از دهان خود خارج کنید، دوره درمانی خود را به تعویق انداخته و روند کار به سرعت پیش نخواهد رفت. به همین دلیل در مدت زمان ارتودنسی متحرک تنها برای غذا خوردن باید آن را از دهان خارج کنید.
- از دستگاه ارتودنسی متحرک نمی‌توان برای درمان تمام ناهنجاری‌های دهان و دندان استفاده کرد.
- زمانی که پلاک متحرک ارتودنسی در دهان وجود دارد، گفتار شما کمی دچار اختلال می‌شود.
- با هر بار گذاشتن ارتودنسی متحرک در دهان‌تان، باید کمی درد و فشار را تحمل کنید.
مزایای ارتودنسی نامرئی چیست؟
با وجود معایب متحرک، این روش از مزایای متعددی برخوردار است. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره کرده‌ایم:
- بریس‌های متحرک اصولا به منظور راحتی بیشتر بیمار طراحی شده‌اند. می‌توان به راحتی آنها را برای فعالیت های از دهان خارج کرد و سپس در دهان قرار داد.
- ارتودنسی نامرئی به دلیل شفاف بودن یا همرنگ بودن با دندان، برای بیمارانی که به زیبایی اهمیت می‌دهند بسیار مناسب است (خصوصا در مقایسه با ارتودنسی ثابت)
- تنها پس از گذشت چند هفته از مدت زمان اورتودنسی متحرک می‌توان تاثیر بریس‌ها را مرتب کردن دندان‌ها دید.
- از آنجا که می‌توان بریس‌ها را از دهان خارج کرد، تمیز کردن دندان برخلاف ارتودنسی ثابت بسیار ساده است.
قیمت ارتودنسی متحرک، چقدر است؟
قیمت متحرک، برای افراد مختلف با توجه به میزان مشکل دندان‌ها و تعداد پلاک‌های مورد استفاده بستگی دارد؛ البته هزینه اورتودنسی متحرک به تجربه و مهارت پزشک و حتی شهر شما نیز بستگی دارد. مواردی مثل نوع هدگیر، گسترش دهنده کام و همچنین نوع ضربه گیر لب و چانه هم می‌تواند منجر به افزایش قیمت شود.در صورتی که صرفا اورتودنسی متحرک برای فک بالای شما انجام شود، قیمت اورتودنسی متحرک فک بالا، حدود نصف هزینه ارتودنسی متحرک هر دو فک است.
سخن پایانی
شما در این مقاله با ارتودنسی متحرک آشنا شدید.همچنین از انواع آن و مزایا و معایب آن آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی است؟
کاربرد ارتودنسی متحرک محدود بوده و اغلب برای حرکت دادن یک دندان یا گسترش محدود فضای سقف دهان استفاده می‌شود. به دلیل پایین بودن دقت این دستگاه، ارتودنسی متحرک بزرگسالان برای دندان‌هایی با جابجایی پیچیده مناسب نیست و زمانی ارتودنسی متحرک بهترین گزینه خواهد بود که دندان‌های شما به صورت جزئی نامرتب باشند.
مدت زمان ارتودنسی متحرک چقدر است؟
خبر خوب برای افرادی که به دنبال مدت زمان ارتودنسی متحرک هستند، این است که مدت زمان ارتودنسی متحرک و طول درمان آن از ارتودنسی ثابت به طور کلی کوتاه تر است. مدت زمان ارتودنسی متحرک به طور کلی به نوع ناهنجاری، شدت مشکل، میزان شلوغی دندان ها، شیب فک و… بستگی دارد
