دندان قروچه (براکسیسم) در کودکان چیست؟ بررسی راه‌های تشخیص براکسیم و درمان آن

براکسیسم (Bruxism) که اصطلاحا لفظ دندان قروچه نیز به آن اطلاق می گردد به ساییدن یا فشردن دندانها بر روی هم اطلاق می گردد بر طبق مطالعات انجام شده این حالت در 15 درصد کودکان و نوجوانان ممکن است وجود داشته باشد. سایش دندان ها اغلب در شب و در طی خواب رخ می دهد و گاهی به قدری شدید است که صدای آن باعث بیدار شدن والدین می گردد.معمولا مشاهده دندان قروچه و تکرار آن موجب نگرانی های زیادی برای والدین می گردد. گاهی استمرار این حالت باعث ساییده شدن دندانها می شود.

---

فهرست مطالب

• دندان قروچه یا براکسیسم چیست؟
• علت دندان قروچه چیست؟
•  علائم و نشانه‌های دندان قروچه در کودکان چیست؟
• دندان قروچه چه اثراتی دارد؟
• روش های درمان دندان قروچه چیست؟
• چگونه به کودک خود در رفع براکسیسم کمک کنیم؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

دندان قروچه یا براکسیسم چیست؟

در اصطلاح پزشکی به ساییدن دندان‌ها یا فشار دادن فک‌ها و دندان‌ها روی هم، دندان قروچه (براکسیسم) گفته می‌شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فیشور سیلانت دندان کودکان را بخوانید. در کودکان دندان قروچه معمولاً زمانی که کودک به خواب عمیق فرو رفته یا زمانی که دارای استرس و فشار است، اتفاق می‌افتد.

دندان قروچه در کودکان نسبتاً رایج است. اگرچه بسیاری از والدین از این واقعیت آگاه نیستند اما کارشناسان پزشکی آن را جزء پنج مساله مهم دندان پزشکی قرار می‌دهند.

بسیاری از کودکان (حدود 2 یا 3 کودک از هر 10 کودک) کم و بیش به این مساله مبتلا هستند اما بیشتر آن‌ها با رشد و بزرگ شدن به تدریج این مشکل را پشت سر می‌گذارند. طبق تحقیقات انجام شده در بیشتر کودکان این پدیده تقریبا از سن سه و نیم سالگی شروع می‌شود و هنگامی که کودک به سن شش سالگی می‌رسد، به طور طبیعی برطرف می‌شود.

علت دندان قروچه چیست؟

دندان قروچه می تواند به دلایل متعددی ایجاد گردد. برخی از شایعترین دلایل بروز این حالت عبارتند از :

• استرس
• وجود دندان های پوسیده
• دندان های در حال رویش
• بدی تغذیه و خواب
• آلرژی ها
• آلودگی های انگلی
• دندان قروچه و سایش بچه ها

استرس که شایعترین علت بروز دندان قروچه در کودکان می باشد می تواند طیف وسیعی از دلایل را داشته باشد. گاهی علل استرس موضوعی بسیار ساده است که به راحتی از دیدگاه والدین پنهان مانده است. به طور مثال تولد یک فرزند جدید در خانواده، جابه جا کردن مدرسه یا مهدکودک کودک، از دست دادن یک حیوان خانگی، فوت یکی از نزدیکان، طلاق والدین، جروبحث های خانوادگی ، وجود مشکلات در مدرسه و یا حتی استفاده مکرر از بازی های کامپیوتری خشن و پرهیجان به خصوص در شب

در صورت مشاهده دندان قروچه در کودک باید عوامل استرس کودک به دقت بررسی گردند و در جهت برطرف ساختن آنها اقدامات لازم صورت گیرد بهتر است کودک با یک فرد روانشناس کودک صحبت کند و علل استرس به طور حرفه ای ریشه یابی گردد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله روکش دندان شیری کودکان را بخوانید.

 علائم و نشانه‌های دندان قروچه در کودکان چیست؟

• آسیب ناشی از جویدن داخل گونه
• دندان‌هایی که شکسته، مسطح، لق و یا ترک خورده هستند.
• نمایش لایه‌های عمیق‌تر دندان ناشی از مینای دندان آسیب دیده و ساییده شده
• افزایش حساسیت دندان
• درد فک یا سختی یا درد صورت
• دردی که شبیه به گوش درد است، اما مشکل گوش نیست.
• عضلات فک خسته یا سفت

دندان قروچه چه اثراتی دارد؟

در بسیاری از موارد دندان قروچه اثر ناخوشی روی کودک بوجود نمی‌آورد، البته در مواردی باعث ایجاد سردرد یا گوش درد می‌شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فلوراید تراپی دندان کودکان را بخوانید. یا ممکن است به دلیل فشار آمدن به فک، کودک نتواند دهان خود را کامل باز کند. در هر صورت این مساله به دلیل صدای ناهنجار ساییده شدن دندان‌ها، باعث رنجش سایر اعضای خانواده می‌شود.

در بعضی موارد دندان قروچه باعث از بین رفتن مینای دندان، نوک تیز شدن دندان و افزایش حساسیت دمایی شده و همچنین باعث ایجاد دردهایی در صورت و مشکلاتی در فک‌ها می‌شود که برای نمونه می‌توان به بیماری « اختلال مفصل گیجگاهی فکی » (temporomandibular joint disease) اشاره کرد. البته اکثر کودکانی که دندان قروچه دارند دچار این بیماری نمی‌شوند مگر اینکه عمل ساییدن و فشار دادن دندان‌ها روی هم بسیار زیاد اتفاق بیافتد.

روش های درمان دندان قروچه چیست؟

این مهم است که دندان پزشک خود را از دندان قروچه شبانه خود آگاه کنید او می تواند با توجه ویژه به دندان های شما نگاه کند و به نشانه های آسیب مینا ی دندان بپردازد .در بسیاری از مردم دندان قروچه آنقدر خفیف است که به درمان خاصی نیاز ندارد.

رمیم شکستگی ها دندان

براکسیم ممکن است در موارد شدید تر در اثر داشتن  دندان شکسته باشد در این صورت دندان  پزشک شما این مشکل را با گذاشتن تاج دندان برطرف می کند .روش های دیگری وجود دارد که ممکن است کمک به حل وفصل مشکل دندان قروچه کند .

پروتز محافظ شبانه

اگر آسیب جزئی باشد یک دندان پزشک می تواند برای شما یک پروتز محافظ شب نیز بسازد و آن را داخل دهانتان کار بگذارد.این پروتز شامل اسپلینت های متحرک می باشد و شب هنگام روی دندان ها قرار می گیرد تا از فشار مخرب روی مینای دندان ها جلو گیری کند.با استفاده از این وسیله ساده برای محافظت شبانه ی دندان ها شما می توانید از آسیب های بیشتری جلوگیری نمایید.

استفاده از شل کننده عضلانی

دندان پزشک شما ممکن است برای برخی از سائیدگی های شبانه دندان شما ، شل کننده ها ی عضلانی تجویز کند این داروها می توانند به کنترل این مشکل کمک  کنند .براکسیم می تواند یک عارضه جانبی از اختلالات عصبی مانند بیماری هانتینگتون و بیماری پارکینسون باشد.

چگونه به کودک خود در رفع براکسیسم کمک کنیم؟

انجام اقداماتی جهت ایجاد آرامش در کودک قبل از رفتن به تختخواب کمک زیادی به او خواهد کرد. برای نمونه حمام آب گرم، چند دقیقه گوش دادن به موسیقی ملایم یا خواندن یک کتاب از جمله این کارها است.در مواردی که دندان قروچه ناشی از استرس است، از او بپرسید که چه چیزی باعث ناراحتی او شده و راهی برای کمک کردن به او پیدا کنید. در موارد بسیار اندک ممکن است مساله پیچیده باشد و شما از عهده آن برنیایید.

به طور خلاصه اقدامات زیر می‌تواند موثر باشد:

 آماده کردن کودک برای خواب شب:

حتی اگر نتوانستید دلیل اتفاق افتادن براکسیم را پیدا کنید، بهتر است با انجام اقدامات زیر قبل از خوابیدن کودک باعث ایجاد آرامش در او شوید:

• برای او یک قصه تعریف کنید.
• یک موسیقی آرامش بخش برای او پخش نمایید.
• با او صحبت کنید، حتی صحبت کردن در مورد اتفاقات روزانه و نشان دادن میزان محبت و حمایت خود از او باعث آرامش او می‌شود.
• حمام آب گرم قبل از خواب، باعث آرامش کودک به خصوص وقتی اضطراب دارد می‌شود.
• اگر کودک شما اختلال خواب دارد، انجام حرکات کششی ملایم می‌تواند موثر باشد به خصوص اگر شما هم با او همراهی کنید تجربه‌ای سرگرم کننده برای او خواهد بود.

 صحبت با پزشک متخصص کودکان: 

پزشک متخصص می‌تواند دلایل استرس را تشخیص داده روش مناسبی برای برطرف کردن آن پیشنهاد دهد.

صرف کردن زمان کافی برای کودک: 

هرچند کار (شغل) مهم است، اما فرزند شما هم بسیار مهم است. همیشه برای خانواده خود زمان کافی صرف نمایید. این کار نه تنها باعث ایجاد ارتباط عاطفی عمیق بین شما می‌شود بلکه موجب ایجاد آرامش و آسودگی خاطر در کودک می‌شود.

 انجام بازی‌های شاد و مفرح: 

انجام این نوع از بازی‌ها نه تنها باعث تفریح کودک می‌شود بلکه یک اقدام موثر برای مقابله با براکسیم به حساب می‌آید. بازی و تفریحاتی مثل شن بازی و خاک بازی (مثل ساختن قلعه شنی) یا انواع آب بازی و بازی با تفنگ آب پاش جزء تفریحات مورد علاقه کودکان به شمار می‌آید.

سخن پایانی

شما در این مقاله با براکسیسم آشنا شدید.همچنین از علائم و اثرات آن آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده

سوالات متداول