تاثیر خنده و لبخند زدن بر چهره‌ی آدمی بر همگان روشن است. آنچنان که شاعران از قدیم الایام گفته‌اند ” لبخند تو را دیدم و بنیاد دلم ریخت به هم” برای داشتن لبخندی زیبا باید ظاهر دهان و دندانهای ما خوب باشد تا بتوانیم بدون اضطراب قهقهه‌های بلند شادی را سر بدهیم. یکی از مشکلاتی که باعث اضطراب شما از لبخند زدن می‌شود، عارضه‌ی کراس بایت دندان است که در این مقاله از وب سایت دکتر احمد شیبانی نیا سعی بر آن است، این عارضه را به طور کامل شرح دهیم و راه درمان آن را نیز بگوییم، تا انتها همراه ما باشید.
فهرست مطالب
- کراس بایت دندان چیست؟
- علل اصلی ایجاد کراس بایت دندان چیست؟
- معرفی انواع کراس بایت دندان
- درمان کراس بایت دندان چگونه است؟
- درمان نکردن کراس بایت چه مسائلی را به دنبال دارد؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
کراس بایت دندان چیست؟
ابتدا لازم است موقعیت استاندارد قرارگیری دندان‌ها را بدانید که در آن دندانهای فک بالا به اندازه‌ی ۲ میلی‌متر از دندانهای فک پایین جلو‌تر می‌باشند. در حالت کراس بایت، دندانهای فک بالا، در درون دندانهای فک پایین قرار می گیرند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره لمینت کریستالی را بخوانید. در واقع کراس بایت نوعی مال اکلوژن است که در آن دندانهای فک بالا و دندانهای فک پایین بر روی هم انطباقی ندارند.
به عبارت دیگر این مشکل جدی است و درمان آن نیز ضروری می‌باشد، زیرا اگر این مشکل درمان نشود با رشد فک پایین، نا‌هنجاری‌های شدید و جدی را به فک و دهان وارد خواهد کرد.
علل اصلی ایجاد کراس بایت دندان چیست؟
علل کراس بایت مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است و دندان‌پزشکان دلایل ارثی، تاخیر در رویش دندان، یا رویش غیرطبیعی دندان را به عنوان عوامل موثر در کراس بایت برشمرده‌اند. که تحقیقاتی که انجام شده است مکیدن انگشت شست و نفس کشیدن از طریق دهان در زمره سایر علل کراس بایت قرار دارند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ارتودنسی دیمون را بخوانید.
علل ارثی
معمولا اگر استخوان فک پایین پهن‌تر از استخوان فک بالا باشد باعث ایجاد کراس بایت می‌شود. بنابراین میتوانید با تصور این وضعیت، به راحتی عدم‌انطباق دندانهای فک بالا و پایین را درک کنید.
تاخیر در رویش دندان‌ها و یا رویش غیرطبیعی آنها
پس از آنکه دندانهای شیری افتادند و نوبت به رویش دندانهای دائمی رسید، بنا به دلایل مختلفی ممکن است در رویش آنها وقفه ایجاد شود. در این حالت دندانهای دائمی در فک بالا و پایین با یکدیگر انطباق نخواهند داشت.
مکیدن انگشت شست
احتمالا شنیده‌اید افرادی که در دوران کودکی به مکیدن انگشت شست خود عادت داشته‌اند بیشتر مستعد دندانهای کراس بایت هستند. این موضوع کاملا حقیقت دارد. هنگامی که کودک انگشت خود را می‌مکد از عرض سقف دهان کاسته می‌شود و استخوان فک بالا تغییر شکل می‌یابد. در برخی موارد مکیدن انگشت باعث بروز مشکل می‌شود و بیمار به کمک متخصص ارتودنسی نیاز دارد.
نفس کشیدن از طریق دهان
همه ما گاهی اوقات از طریق دهان نفس می‌کشیم. در برخی موارد نادر نفس کشیدن کودکان از طریق دهان به جای بینی باعث اختلال در دندان‌ها می‌شود که به علت عوارضی نظیر بزرگ شدن لوزه‌ها این اختلال به وجود می‌آید.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله رادیوگرافی دندان چیست را بخوانید. هنگامی که از طریق بینی نفس می‌کشیم، زبان روی سقف دهان قرار می‌گیرد این مسئله به رشد فک کمک می‌کند اما هنگامی که از طریق دهان نفس می‌کشیم زبان از سقف دهان فاصله می‌گیرد که این امر باعث اختلال در فرآیند رشد می‌شود.
معرفی انواع کراس بایت دندان
این ناهنجاری فکی در رده کلاس سه اسکلتال ( Skeletal Cl lll) قرار دارد و غالبا در کودکی به وجود می‌آید. علاوه بر اینکه بر ظاهر شخص اثر سوء گذاشته و فک انسان را زشت جلوه می‌دهد بر سلامت فرد هم اثر سو می‌گذارد. حال فرق نمی‌کند که تمامی دندان‌ها انطباق نداشته باشند یا حتی یک دندان، همگی را کراس بایت می‌گویند. این ناهنجاری دارای سه نوع مختلف می‌باشد:
- کراس بایت خلفی
این ناهنجاری مربوط به دندانهای خلفی است. قرارگیری دندانهای عقب فک بالا، پشت دندانهای عقب فک پایین را کراس بایت خلفی می‌گویند.
- کراس بایت قدامی
این ناهنجاری به قسمتهای جلوی دهان مربوط می شود. قرارگیری دندانهای جلویی فک بالا عقب‌تر از دندانهای جلویی فک پایین را کراس بایت قدامی می‌گویند. این عارضه شبیه آندربایت است اما عینا مثل آن نیست و با استفاده از تفاوت‌ها قابل شناسایی می‌باشد.
- کراس بایت یک طرفه و دو طرفه – یا کراس بایت گونه ای
کراس بایتی که دو طرف دهان را تحت تاثیر قرار دهد را کراس بایت دو طرفه، و کراس بایتی که تنها یک سمت دهان را درگیر کند را نوع یک طرفه می‌گویند. راه درمان برای هر دو تقریبا شبیه هم است، ولی مکانیزم و ساختاری که ارتودنتیست برای درمان هر کدام انتخاب خواهد کرد، مطمئنا مقداری متفاوت است.به این نوع کراس بایت، گونه ای نیز می گویند زیرا دندانهای یک طرف به سمت گونه نزدیکتر خواهد بود.
درمان کراس بایت دندان چگونه است؟
کراس بایت، زیبایی لبخند آدمی را به تسخیر در می‌آورد و علاوه بر مشکلات جسمی، مشکلات روحی زیادی را در پی خواهد داشت. این عارضه به علت از بین بردن بافت لثه بعد از مدتی می‌بایست درمان شود. اگر در افرادی با این ناهنجاری پوسیدگی دندان رخ دهد به دلیل موقعیت دندان‌ها حتما درد شدیدی خواهند داشت.
- در این افراد جویدن و خوردن غذا مشکل و سخت است و باعث فشار روی فک و سر و گردن آنها می‌شود. ساییدگی دندان‌ها و داشتن مشکل هنگام صحبت کردن و تلفظ اشتباه هم از دیگر مشکلاتی است که درمان این بیماری را ضروری می‌کند. لازم به ذکر است که اگر درمان به درستی انجام نشود منجر به نابرابر بودن و عدم تقارن فک و ایجاد اختلالات مفصلی در فک پایین خواهد شد. بسته به آنکه کراس بایت شدید است یا خفیف، نوع آن و سن فرد درمان‌های متفاوتی خواهد داشت.
- اگر این عارضه، شدید نباشد، می‌توان با ارتودنسی دندان به خصوص ارتودنسی ثابت برای افراد بالای ۱۲ سال این مشکل را حل نمود. از این راه بیشتر برای کودکانی که هنوز رشد فک در آنها کامل نشده است، استفاده می شود. این نوع درمان طولانی مدت است یعنی حداقل دو سال برای درمان کامل باید ارتودنسی انجام شود.
- عمل جراحی فک هم برای پهن کردن کام و هم‌تراز کردن دو فک نیز به کار می‌رود. حال اگر فرد پس از ۱۸ سالگی مراجعه کرد راه درمان آن به علت توقف رشد دو فک، ارتوسرجری می‌باشد، ارتوسرجری در واقع همان تلفیق ارتودنسی و جراحی فک است که این روش در موارد شدید کراس بایت به کار گرفته می‌شود.
درمان نکردن کراس بایت چه مسائلی را به دنبال دارد؟
اگر در گوگل درباره کراس بایت، درمان کردن و توجه نکردن به آن جستجو کرده باشید متوجه می‌شوید که نظرات مختلفی در خصوص بهترین روش برای اصلاح کراس بایت و سن مناسب برای اصلاح آن وجود دارد. اما نمی‌توانید هیچ‌گونه اختلاف نظری درباره درمان کردن و درمان نکردن کراس بایت بیابید. بی‌شک اگر احتمال کراس بایت در کودک شما یا خود شما وجود دارد باید علائم آن تشخیص داده شود. کراس بایت باعث تخریب و از بین رفتن بخش گسترده‌ای از لثه می‌شود.
این افراد معمولا هنگام گاز گرفتن گونه‌ها یا خرابی و پوسیدگی دندان‌هایشان درد زیادی را تجربه می‌کنند. تحقیقات نشان داده که درمان نکردن کراس‌بالت با عوارض ثانویه در فک، گردن، و شانه‌ها همراه است. به عنوان صحبت پایانی در خصوص درمان نکردن کراس‌بایت خاطرنشان می‌کنیم که اگر کراس‌بایت در کودکان به درستی درمان نشود خطر نابرابر فک، بروز اختلالات مفصلی در فک پایین و عدم‌تقارن فکی صورت همراه خواهد بود.
سخن پایانی
شما دراین مقاله با کراس بایت دندان آشنا شدید.همچنین از از روشهای درمان آن آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
آیا کراس بایت با ارتودنسی درمان می شود؟
در مواردی که این مشکل شدید نباشد، می توان با کمک ارتودنسی دندان، این عارضه را درمان کرد. به ویژه استفاده از ارتودنسی ثابت می تواند کمک شایانی به درمان آن کند. با کمک ارتودنسی می توان در کودکانی که هنوز رشد فک کامل نشده است، بدون نیاز به جراحی، این مشکل را درمان کرد. این درمان یک درمان طولانی مدت محسوب می شود و معمولا دو سال برای تکمیل درمان زمان لازم است.
آیا می توان از بروز کراس بایت جلوگیری کرد؟
این عارضه می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و موجب عوارض مختلفی در فک و صورت، سلامت دندان و دهان و همچنین اختلالات ظاهری فرد گردد، در صورت ارثی نبودن آن می توان تاحدودی با رعایت برخی نکات به پیشگیری و جلوگیری از آن پرداخت. افرادی که عادت به مکیدن انگشتان خود دارند، برای جلوگیری از این عارضه، باید این عادت را ترک کنند، چرا که این کار موجب باریک شدن سقف دهان و بهم ریختگی دندان ها می شود. والدین نیز باید دقت داشته باشند، در صورتی که دندان های دائم کودک رشد کردند و دندان های شیری همچنان در دهان باقی مانده بودند، اقدام به کشیدن دندان های شیری کودک کنند، چرا که در غیر این صورت بهم ریختگی دندان و آسیب های فکی ایجاد خواهد شد.
