اطلاعاتی در مورد دندان های شیری +بررسی اهمیت مراقبت و نگهداری از آنها

یکی از دغدغه های والدین این است که چگونه بفهمند دندان شیری است؟ دکتر فرشیده میرلوحی بهترین دندانپزشک کودک شما را با تفاوت های دندان دائمی و شیری آشنا خواهد کرد.اولین قدم در گوارش غذا، خرد کردن و جویدن مواد غذایی است که دندان ها وظیفه آن را به عهده دارند. دندانها به بریدن (دندانهای پیش)، پاره کردن (دندانهای نیش)، نرم و له کردن (دندانهای آسیا) و جویدن غذا کمک کرده اند. جویدن، تکلم و حفظ زیبایی صورت، سه وظیفه اصلی دندان ها است.در کودکان، رعایت بهداشت دهان و دندان از اهمیت خاصی برخوردار است، چون پس از افتادن دندان شیری با رشد دندان دائمی روبه رو هستند. احتمالا برای کودک شما انواع مشکلات مربوط به دندان شیری ایجاد شده است.

---

فهرست مطالب

• بررسی ساختار دندان
• ساختار دندان شیری چگونه است؟
• تفاوت دندان های شیری و دائمی چیست؟
• بررسی اهمیت دندان شیری
• معرفی انواع دندان و عملکرد آن ها
• تشخیص دندان شیری از دائمی چگونه است؟
• علت افتادن دندان های شیری چیست؟
• عوارض زود افتادن دندان های شیری چیست؟
• آیا دندان شیری نیاز به ترمیم دارند؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

بررسی ساختار دندان

در دهان 4 نیم فک داریم:

• نیمه چپ فک بالا، نیمه راست فک بالا
• نیمه چپ فک پایین، نیمه راست فک پایین

دندان دارای دو بخش تاج و ریشه است: تاج بخش بالایی دندان است و بالای لثه قرار دارد. ریشه دندان داخل لثه می رود و وارد استخوان های فک بالا یا پایین می شود. گردن بخش جدا کننده دندان در خط لثه است که تاج و ریشه در آنجا به هم می‌رسند. مینای دندان بسیار سخت و تاج دندان با مینا پوشیده می شود. مینای دندان حتی از استخوان نیز محکم تر است و حفاظت از عاج دندان را انجام می دهد. لثه بافت صورتی رنگ نرم است که از استخوان فک و ریشه‌های دندان محافظت می‌کند. عاج دندان بخش اصلی هر دندان را تشکیل می دهد و تقریبا در تمام طول دندان وجود دارد. داخلی ترین بخش دندان که زیرعاج قرار دارد اتاق پالپ است. سمنتوم لایه‌ی بافتی سختی است که ریشه دندان را می‌پوشاند. کانال ریشه یا کانال فضای بازی در داخل ریشه است که ادامه پالپ کشیده شده از اتاق پالپ را در برمی گیرد. رباط پریودنتال از فیبرهای بافتی پیوندی رباط پریودنتال را تشکیل می‌دهد. کانال های فرعی دندان از کانال اصلی ریشه منشعب می شوند. استخوان لثوی استخوان فکی است که در اطراف ریشه قرار دارد و آن را نگه می‌دارد.

ساختار دندان شیری چگونه است؟

دندان‌ شیری اولین دندانی است که در آغاز زندگی از لثه بیرون می آید و در حدود سن 6 تا 12 سالگی افتاده و با دندان‌ دائمی جایگزین می‌شود. تشکیل دندان‌های شیری در رحم مادر شروع شده، اما بیرون زدن آن در بازه سنی 6 تا 12 ماهگی است. دندان‌های شیری تا 3 سالگی از لثه بیرون می آیند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله شناخت آناتومی دندان را بخوانید.

تعداد دندان‌های شیری:

هر کودک 20 دندان شیری دارد. دندان‌های شیری موازی درمی‌آید.

تفاوت دندان های شیری و دائمی چیست؟

دندان‌هایی که در دوران نوزادی شروع به رشد می‌کنند دندان‌های شیری گفته می شوند. از شش سالگی دندان‌های شیری می‌افتند و دندان‌های دائمی بیرون می آید.دندان‌های شیری در جویدن غذا و گوارش، یادگیری صحبت کردن و شکل ‌گیری ساختار فک نقش مهمی دارد و فضا را برای دندان‌های دائمی حفظ می کند.

دندان‌های شیری و دائمی ازنظرساختار داخلی، جنس و شکل ظاهری متفاوت هستند. مینای دندان‌ شیری نسبت به دندان دائمی نازک‌تر است.دندان‌های شیری سفیدتر از دندان‌های دائمی هستند.هر چه لایه مینا نازک‌تر باشد آسیب ‌پذیری بیشتر است. مصرف زیاد خوراکی‌های شیرین و رعایت نکردن بهداشت منجر به پوسیدگی دندان‌های شیری می شود.دندان های شیری و دائمی از نظر ساختار تفاوت دارند و شکل ریشه های آن ها متفاوت است. ریشه ‌در دندان شیری نازک‌تر و کوچک‌تر از دندان‌های دائمی است.

از نظر تعداد، دندان‌های شیری و دائمی متفاوت هستند. ما ۲۰ دندان شیری و ۳۲ دندان دائمی درمی‌آوریم. دهان کودکان کوچک است و فضای برای تعداد زیاد دندان در عقب دهان ندارد اما بزرگ‌تر که می‌شود استخوان فک بزرگ‌تر شده و فضای برای دندان‌های بیشتر ایجاد می شود.مینا و عاج دندان های شیری نازک تر است و پالپ بزرگتری به بقیه دندان ها دارد.اگر کودک شما درگیر پوسیدگی دندان شد، این پوسیدگی بسیار سریع به عصب دندان می رسد. این دلیل مهمی برای معاینات سالانه کودک توسط دندانپزشک کودک و عصب کشی دندان کودک است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله سینوس لیفت چیست را بخوانید.

دندان های دائمی زردتر از دندان های شیری هستند.اگر کودکی در خانه دارید که جدیدا دندان های دائمی او بیرون زده است، به دهان او دقیق نگاه کنید. متوجه شده که دندان های دائمی او زردتر از دندان های شیری است.دیگر تفاوت دندان شیری و دائمی این است که دندان شیری ریشه کوتاه تری دارد.

دندان های شیری به استخوان فک متصل نیست و اگر کودک از ارتفاعی بیفتد یا ضربه بخورد، دندان از جایش در می آید. این تفاوت بین دندان های شیری و دائمی موجب شده دندان دائمی فضای بیشتری برای رشد داشته باشد و ریشه دندان شیری را راحت تر از بین ببرد یا محو کند.

بررسی اهمیت دندان شیری

دندان های شیری نقش مهمی در توسعه و شکل گیری فک و دهان دارند. در واقع دندان های کودک طول قوس در فک را حفظ کرده و جایگزین دائمی دندان ها بر اساس دندان های اولیه ایجاد می شود. دندانهای اولیه راهنمایی هایی برای مسیر رشد دندان های دائمی ارائه می دهند. همچنین عضلات فک و تشکیل استخوان فک به دندان های شیری بستگی دارد تا فاصله مناسب دندانهای دائمی را حفظ کند. ریشه دندان های اولیه باعث پیدایش دندان های دائمی می شود. دندان های اولیه برای رشد گفتار کودک ، برای لبخند کودک و در جویدن غذا نقش مهمی دارند .

مهم‌ترین وظیفه دندان‌های شیری جویدن غذا است. اگر کودک یک یا چند دندان نداشته باشد نمی‌تواند غذا را بجود. البته دندان کودک در صحبت کردن و تلفظ صحیح وی نیز نقش مهمی دارد. دندان‌ شیری سبب شکل ‌گیری و رشد استخوان فک شده و موجب حفظ فضا برای دندان‌های دائمی می‌شود.
لذا تمام تلاش دندانپزشکان، نگهداری دندان‌های شیری و پیشگیری از پوسیدگی آن‌ها است. در صورت پوسیدگی باید دندان پر شود. اگر پوسیدگی به پالپ برسد باید درمان ریشه انجام شود و دندان حفظ شود.برای سلامت دندان‌ها باید دندان‌های شیری و یا جای خالی دندان‌های شیری را محافظت کنید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فرنکتومی چیست را بخوانید.

معرفی انواع دندان و عملکرد آن ها

دندان‌های پیشین : چهار دندان میانی فک بالا و پایین گفته می‌شود که غذا را با استفاده از آن ها نگه می‌داریم، تکه تکه می‌کنیم و می‌بریم.
دندان نیش: دندانی نوک تیز است و برای نگه داشتن و بریدن غذا از آن استفاده می‌کنیم.
آسیای کوچک: برآمدگی‌های مخروطی شکلی دارد که برای خرد و له کردن ذرات غذا مناسب است.
آسیا: به دندان‌های صاف که در عقب دهان قرار دارند، دندان آسیا گفته می‌شود. برای له کردن و ساییدن غذا از این دندان استفاده می‌شود.
دندان عقل: از سن 18 سالگی به بعد درمی‌آید و اغلب کشیده می‌شود.

تشخیص دندان شیری از دائمی چگونه است؟

برای تشخیص دندان شیری از دائمی باید به نکات زیر توجه کنید:

• رنگ دندان شیری سفید تر از دندان دائمی است.
• لبه های دندان شیری صاف است اما لبه های دندان دائمی دندانه دار است.
• کودک 20 دندان شیری دارد اما تعداد دندان ها در بزرگسالی 32 عدد است.

علت افتادن دندان های شیری چیست؟

دندان های دائمی زیر دندان شیری شروع به رشد کرده و ریشه دندان شیری را می خورد به همین خاطر ریشه دندان شیری به کلی از بین می رود. گاهی اوقات این پروسه متوقف شده و اختلالی وجود می‌آید. آیا تا به حال شنیده اید اگر دندان شیری به موقع نیفتد باعث کج یا دیر روییدن و نروییدن دندان‌های دائمی می شود.

عوارض زود افتادن دندان های شیری چیست؟

برای صحیح روییدن دندان‌های دائمی، باید دندان‌های شیری تا سن خاصی در دهان باشند. دندان های آسیای شیری باید تا ۱۰ سالگی سالم در دهان کودک نگهداری شوند. اگر دندان شیری زودتر از موعد بیوفتد، عوارضی به همراه خواهد داشت.  دندان های دائمی باید سرجای طبیعی خودشان قرار بگیرند. دیر افتادن یا زود افتادن دندان مهم نیست. مهم ترین نکته این است دندان سرجای اصلی در نیاید احتمال دارد به صورت کج در بیاید. دندان های دائمی باید زیر دندان های شیری باشند.

اگر دندان های دائمی در جهت داخل دندان های شیری باشد و مادر متوجه شود که دندان ها سرجای خودشان در نیامده اند دندان کودک لق نشده و با فشاری که به سمت بالا وارد کرده ریشه دندان تحلیل رفته ریشه ای برای دندان باقی نمی ماند. در این صورت والدین حتما باید به دندانپزشک اطفال در اصفهان مراجعه کنند. با گرفتن عکس از دندان مشخص شده که دندان سر جای اصلی خود قرار گرفته است یا خیر.

اگر دندان سرجای اصلی خود نیست و آن را به وقت بکشند سرجای برگشته، ولی اگر رشد دندان شیری به اتمام رسیده باشد، دندان سر جای خود برنخواهد گشت.

آیا دندان شیری نیاز به ترمیم دارند؟

اگر بخواهیم به لزوم ترمیم دندان های شیری پی ببریم کافی است به اهمیت دندان های اولیه باز نگاهی بی اندازیم. همانطور که گفتیم این دندانها در توسعه و شکل گیری فک و دهان نقش به سزای دارند. و افرادی با دندان های شیری پوسیده می توانند مشکلات جدی در فک و دندان های دائمی خود در آینده داشته باشند. پس با توجه به اهمیت دندان شیری می توان دلایل ترمیم دندان شیری را به ترتیب زیل بازگو کنیم.

1. پر کردن دندان کودکان از گسترش عفونت جلوگیری می‌کند.
2. لبخند و حالت دندان‌های کودکتان بر اعتماد بنفس او تاثیرگذار است.
3. دندانهای اولیه الگویی برای رویش دندان‌های دائمی هستند. در صورت افتادن یا کشیدن آنها بخاطرپوسیدگی، دندان‌های دائمی ممکن است در جای نامناسبی رشد کنند.
4. این دندان‌های  با آسان کردن کار جویدن، در تغذیه مناسب کودک نقش دارند.
5. این دندان‌های  به کودک کمک می‌کنند تا بهتر صحبت کند.
6. دندان‌های اولیه پوسیده می‌توانند بر رشد دندان‌های دائمی تاثیر گذار باشند.
7. عدم درمان پوسیدگی دندان‌ها می‌تواند منجر به دنداندرد شدید کودکان و شاید ایجاد آبسه دندان گردد.

سخن پایانی

شما در این مقاله با دندان شیری آشنا شدید. همچنین از اهمیت آنها و تفاوت دندان شیری از دائمی آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول